Phát triển Logistics xanh hướng tới chuỗi cung ứng bền vững

Diễn đàn do Hiệp hội Doanh nghiệp Dịch vụ Logistics Việt Nam (VLA), Viện Nghiên cứu và Phát triển Logistics Việt Nam phối hợp tổ chức, với sự tài trợ từ Đại sứ quán Australia thông qua chương trình Australia cùng Việt Nam phát triển nguồn nhân lực (Aus4Skills).

Phát tại diễn đàn, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) Trần Thanh Hải cho biết, việc tổ chức diễn đàn giúp thúc đẩy mối quan hệ hợp tác và hữu nghị giữa Việt Nam và Australia bằng cách tạo cơ hội cho việc trao đổi kiến thức, chia sẻ kinh nghiệm và học hỏi từ những thành công trong lĩnh vực logistics. Diễn đàn này cũng góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động logistics và tối ưu hóa chuỗi giá trị hàng hóa trong lĩnh vực xuất nhập khẩu giữa hai quốc gia, đồng thời tăng cường tính kết nối giữa các cơ sở giáo dục và doanh nghiệp của Việt Nam và Australia.

Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu Trần Thanh Hải cho rằng, Dược phẩm và nông sản là các mặt hàng có tầm quan trọng cao trong xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và Australia. Hệ thống logistics cần được phát triển không chỉ để đảm bảo sự an toàn và hiệu quả trong vận chuyển các loại sản phẩm này mà chúng ta cần hướng tới logistics xanh và bền vững.

Ông Lê Duy Hiệp, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ Logistics Việt Nam (VLA) nhấn mạnh, năm 2023 đánh dấu dấu mốc quan trọng kỉ niệm 30 năm thành lập VLA, từ ngày 18/11/1993 đến 18/11/2023. Năm 2023 cũng là dấu mốc 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa hai quốc gia Việt Nam và Úc. “Úc là một trong những quốc gia đi tiên phong đầu tư, hỗ trợ Việt Nam, đặc biệt đầu tư và viện trợ vào y tế, giáo dục, đào tạo. Ngành logistics đã được hưởng lợi nhiều từ mối quan hệ hợp tác này. Kể từ năm 2017 đến nay VLA luôn giữ vững quan hệ hợp tác chiến lươc, thúc đẩy tích cực các hoạt động thiết thực của Dự án phát triển ngành dịch vụ Logistics Việt Nam thông qua hợp tác với Aus4Skills”, ông Hiệp khẳng định.

Đồng thời nhấn mạnh vai trò tiên phong của Australia trong việc đầu tư vào Việt Nam từ những năm 80, đặc biệt là trong lĩnh vực đầu tư và tài trợ giáo dục nhằm thúc đẩy phát triển nguồn nhân lực Việt Nam. Lĩnh vực Logistics đặc biệt được hưởng lợi từ mối quan hệ đối tác giữa Việt Nam và Australia thông qua Chương trình Aus4Skills, một dự án được Chính phủ Australia tài trợ thông qua Bộ Ngoại giao và Thương mại Úc.  Chủ tịch VLA khẳng định Diễn đàn là cơ hội để các chuyên gia, cá nhân, cơ sở giáo dục, doanh nghiệp chia sẻ về nhu cầu về phát triển, nâng cao sự phát triển logistics xanh giữa các ngành lĩnh vực xuất khẩu quan trọng. Đồng thời cung cấp nền tảng trao đổi kiến thức và học tập kinh nghiệm từ những bài học thực tế, để thúc đẩy xuất nhập khẩu giữa hai quốc gia, tăng cường mối quan hệ hợp tác giữa các doanh nghiệp, cơ sở đào tạo giữa Việt Nam và Úc.

Chia sẻ tại diễn đàn, bà Cherie Anne Russell - Tham tán, Đại sứ quán Australia tại Việt Nam cho rằng, Australia đã đóng góp tích cực vào nguồn nhân lực của Việt Nam thông qua hợp tác nghiên cứu, chương trình học bổng Australia Awards và giáo dục, đào tạo nghề ngắn hạn.

 Năm 2023 đánh dấu kỷ niệm 50 năm quan hệ ngoại giao giữa Úc và Việt Nam. Giáo dục là nền tảng cho mối quan hệ song phương và sự hợp tác của Úc trong lĩnh vực giáo dục rất mạnh mẽ với hơn 80.000 cựu sinh viên Việt Nam theo học tại Úc kể từ năm 1974.

“Úc đã đóng góp tích cực vào nguồn nhân lực của Việt Nam thông qua hợp tác nghiên cứu, chương trình học bổng Australia Awards, và VET (Vocational Education and Training) – Giáo dục và đào tạo nghề ngắn hạn. Quan hệ đối tác giữa Úc và Hiệp hội Doanh nghiệp Logistics Việt Nam (VLA) cùng Viện Nghiên cứu và Phát triển Logistics Việt Nam (VLI) đã phát triển mạnh mẽ, đặc biệt trong việc củng cố hệ thống giáo dục và đào tạo nghề của Việt Nam”, Đại sứ quán Úc nhấn mạnh.

Đồng thời cho biết, Úc đã thành công với dự án giáo dục và đào tạo nghề ngắn hạn (VET) trong lĩnh vực logistics, mở rộng quan hệ với doanh nghiệp logistics và các đối tác VET. Cả hai quốc gia đều hướng đến thúc đẩy thương mại và đầu tư, với thương mại hai chiều đạt mức tăng trưởng kỷ lục.

Tại diễn đàn, các chuyên gia đã đề xuất giải pháp phát triển logistics xanh hướng tới chuỗi cung ứng bền vững cho sản phẩm nông sản Việt Nam xuất khẩu như để cải thiện hiệu suất xuất khẩu, doanh nghiệp cần tăng cường kiểm soát chất lượng, đào tạo nhân viên, đảm bảo chất lượng sản phẩm, và thúc đẩy chuyển đổi số trong nông nghiệp; Các xu hướng công nghệ thông tin được đề xuất bao gồm logistics thông minh, theo dõi và truy vết và logistics xanh; Trong cơ sở hạ tầng logistics, cần cải thiện cơ sở hạ tầng, tăng cường vận chuyển thân thiện với môi trường, kết nối giữa các tổ chức để thúc đẩy phát triển Logistics xanh cho sản phẩm nông nghiệp tại Việt Nam.

Khẳng định tiềm năng trong phát triển logistics cho nông sản sang thị trường Úc, PGS. TS Hồ Thu Hòa, Viện trưởng Viện Nghiên cứu và Phát triển Logistics Việt Nam chia sẻ, trong 5 năm gần đây (giai đoạn 2018-2022), kim ngạch xuất khẩu nông sản của Việt Nam sang thị trường Úc đạt mức tăng trưởng trung bình trên 10%/năm. Một số loại trái cây như xoài, thanh long và nhãn đã chiếm lĩnh thị trường Australia. Năm 2022, lượng lớn sản phẩm nông nghiệp bao gồm gạo, tiêu, cà phê. Cụ thể, mặt hàng trái cây tăng trưởng rất mạnh (tăng trưởng 200% so với năm 2018), mặt hàng cà phê (tăng trưởng hơn 150% so với năm 2018)... Đây là cơ hội cho doanh nghiệp cung cấp dịch vụ logistics phù hợp, đặc biệt cho mặt hàng nông sản.

Chia sẻ một số kinh nghiệm trong việc thiết kế và vận hành logistics xanh trong xuất khẩu dược phẩm Úc, ông Craig Luxton - Giám đốc Tư vấn chính Công ty Luxton & Co cho biết, Australia đã áp dụng nhiều công nghệ tiên tiến trong hệ thống logistics xanh cho việc xuất khẩu dược phẩm.

Tuy nhiên, theo ông Craig Luxton, logistics xanh đối mặt với nhiều thách thức trong việc giảm thiểu tác động môi trường. Đầu tiên, có sự phụ thuộc nặng nề vào nhiên liệu hóa thạch, đặc biệt là trong lĩnh vực vận chuyển và đóng gói. Việc giao hàng chặng cuối, mặc dù quan trọng, lại góp phần vào ô nhiễm và tắc nghẽn đô thị. Chi phí đầu tư ban đầu cao vào các công nghệ mới cũng là một rào cản đáng kể. Việc theo dõi lượng khí thải carbon từ các nguồn gián tiếp rất khó khăn. Chuỗi cung ứng toàn cầu hiện đại phần lớn được phân cấp, điều này khiến việc xanh hóa chuỗi cung ứng trở nên khó khăn hơn do chính sách khác nhau giữa các quốc gia và khu vực pháp lý.

Ths. Phan Huy Đức - Phó Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Giao thông Vận tải TP Hồ Chí Minh nhận định, Việt Nam - một trong 6 nước chịu tác động nặng nề của biến đổi khí hậu, đang thực hiện chiến lược phát triển bền vững và cam kết tại COP26. Áp lực xanh hóa chuỗi cung ứng, đặc biệt là với nền kinh tế xuất khẩu, cùng với nhận thức về tác động ô nhiễm lớn từ hoạt động logistics, đã thúc đẩy nhu cầu phát triển nhanh và bền vững.

Ths. Phan Huy Đức nhấn mạnh, quan điểm phát triển của Việt Nam tập trung vào sự kết hợp giữa khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, trong đó chuyển đổi số được xem là một trong những yếu tố quan trọng thúc đẩy phát triển bền vững.

Kim Lan